หลายคนได้ยินคำว่า Terpene (เทอร์พีน) สารให้ความหอมจากกัญชา ซึ่งกำลังได้รับความสนใจขณะนี้ แต่ Terpene คืออะไร และมีการนำใช้ประโยชน์อย่างไร เรามาทำความรู้จักกลิ่น Terpene ในกัญชากัน
รู้จัก Terpene คืออะไร จริง ๆ แล้ว Terpene (เทอร์พีน) เป็นสารประกอบที่ให้กลิ่นพบได้ในพืชสดทั่วไป ส่วนถ้าเป็นพืชที่อบแห้งหรือแปรรูปแล้วจะกลายเป็น Terpenoid ซึ่งมีอยู่ในพืชหลายชนิด เช่น กัญชา ลาเวนเดอร์ ต้นสน และเปลือกส้ม มักใช้เป็นสารไล่แมลงตามธรรมชาติ ทั้งนี้กลิ่นของพืชส่วนใหญ่เกิดจากการผสมผสานกันของธรรมชาติ มีสัดส่วนและชนิดของเทอร์พีนไม่เหมือนกัน ปัจจุบันมีการใช้เทอร์พีนสกัดนำมาใช้เป็นกลิ่นจากธรรมชาติ ทั้งในอุตสาหกรรมน้ำหอม ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการกลิ่นหรือแม้แต่ใส่ในอาหาร
ถ้าถามว่า ในกัญชา มีเทอร์พีนมากน้อยแค่ไหน ปัจจุบันพบว่า กัญชาสายพันธุ์ต่าง ๆ จะมีลักษณะกลิ่นแตกต่างกัน โดยสามารถพบเทอร์พีนได้มากกว่า 100 ชนิดในกัญชา 1 ต้น ส่วนใหญ่กลิ่นมีมากที่สุดในช่อดอก แต่ละสายพันธุ์มีกลิ่นเด่นมากน้อยแล้วแต่พันธุ์ แต่ถ้าพูดถึงกลิ่นเทอร์พีน ผู้คนมักจะนึกถึงกลิ่นกัญชา ซึ่งเป็นพืชที่มีสารเทอร์พีนมากที่สุด มาดูกันว่า เทอร์พีนจากกัญชาให้กลิ่นใดบ้าง
สารเทอร์พีนที่เรียกว่า Myrcene เป็นชนิดเทอร์พีนที่พบได้ในกัญชากว่า 40% หรือพบได้บ่อยที่สุด กลิ่นจะมีลักษณะหอมคล้ายยาพื้นบ้านหลายชนิด หรือมีกลิ่นแนวเดียวกับมะม่วง ตะไคร้ โดยพืชที่มี Myrcene มักนำมาใช้ช่วยให้นอนหลับได้ง่ายขึ้น เช่น นำตะไคร้มาต้มน้ำดื่ม Myrcene สามารถช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อ และนอนหลับ สายพันธุ์กัญชา ที่มี Myrcene เป็นกลิ่นนำ เช่น OG Kush, Blue Dream, Remedy
สารเทอร์พีนชนิดที่เรียกว่า Pinene มีกลิ่นหอมคล้ายต้นสน (พบสาร Pinene ได้มากในต้นสน) มีฤทธิ์ต้านการอักเสบและเป็นยาขยายหลอดลม ทำให้อากาศสามารถซึมเข้าหลอดลมได้มากขึ้น หายใจคล่อง ผ่อนคลายลง เหมาะกับคนที่เกิดภาวะเครียดหรือเป็นโรควิตกกังวล นอกจากนี้ยังพบว่า กลิ่น Pinene มีกลิ่นที่แรงและเปรี้ยว จึงทำให้เมื่อได้กลิ่นแล้วมักเกิดความอยากอาหาร เหมาะกับผู้ป่วยที่ไม่อยากอาหาร เช่น ผู้ป่วยที่ทำคีโม โดยสายพันธุ์กัญชาที่มี Pinene เป็นกลิ่นนำ เช่น กัญชาสายพันธุ์ชีส (Dinafem Cheese)
สารเทอร์พีนชนิด Terpinolene ให้กลิ่นสดชื่น กระปรี้กระเปร่า เมื่อได้กลิ่นทำให้มีสมาธิมากขึ้น มีความสุขและมีความคิดสร้างสรรค์เพิ่มมากขึ้น ถือเป็นกลิ่นที่เหมาะกับคนเป็นโรคซึมเศร้า ไร้เรี่ยวแรง เมื่อนำมาสกัดเป็น Essential oil พบว่า มีฤทธิ์ Antibacteria และ Antifungal จึงมีการผสม Terpinolene ในสบู่ หรือใช้ในกลุ่มผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดครัวเรือน สายพันธุ์กัญชาที่มี Terpinolene เป็นกลิ่นนำ เช่น กัญชาสายพันธุ์แจ็คเฮอร์ (Jack Herer)
ส่วนสารเทอร์พีนชนิด Linalool จะให้กลิ่นที่หอมลุ่มลึกเหมือนดอกไม้ กลิ่นจะคล้ายดอกลาเวนเดอร์ ซึ่งมีสาร Linalool อยู่มาก เมื่อดมกลิ่นนี้ มีคุณสมบัติทำให้ผ่อนคลายทั้งร่างกายและจิตใจ ช่วยแก้ปวด มีฤทธิ์เป็นยาชาอ่อน ๆ ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและฆ่าเชื้อโรค สายพันธุ์กัญชาที่มี Linalool เป็นกลิ่นนำ เช่น กัญชาสายพันธุ์ Do-Si-Dos
อ้างอิงข้อมูล
https://www.medicalnewstoday.com/articles/what-are-terpenes#types
https://www.leafly.com/news/cannabis-101/what-is-pinene-and-what-are-the-benefits-of-this-cannabis-terpene
https://www.leafly.com/news/science-tech/linalool-cannabis-terpene-benefits
https://www.leafly.com/strains/cheese
